Ντικιλί Τας
Πληροφορίες:
Ανατολικά των Φιλίππων βρίσκεται μια θέση, που χρονολογείται στη Νεολιθική εποχή (6.400-4.000 π.Χ.) και την εποχή του Χαλκού (3.000-1.100 π.Χ.). Οι αρχαιολόγοι στις αρχές του 20ου αι. έκαναν λόγο για την «τούμπα στο Ντίκιλι Τας» και με το όνομα αυτό (“όρθια πέτρα” στα Τουρκικά, για ένα ρωμαϊκό ταφικό (;) μνημείο) έγινε γνωστή. Η τούμπα έχει έκταση περίπου 45 στρεμμάτων και ύψος 17μ.. Το σχήμα της, ωοειδές και ασύμμετρο, δημιουργήθηκε από τη συσσώρευση των προϊστορικών και ιστορικών λειψάνων και την διάβρωση.
Οι ελληνογαλλικές ανασκαφές από το 1961 πέτυχαν να καθοριστεί η στρωματογραφική και χρονολογική ακολουθία της Νεολιθικής και της Εποχής του Χαλκού στην περιοχή, να μελετηθεί ο τρόπος ζωής και να διερευνηθούν αρχαιότερα στρώματα κατοίκησης. Η πρώτη ανθρώπινη εγκατάσταση χρονολογείται στο β΄ μισό της 7ης χιλιετίας π.Χ. Γνωρίζουμε έτσι μια σημαντική στιγμή της ανθρώπινης ιστορίας, τη «νεολιθικοποίηση» που χαρακτηρίζεται από μόνιμη κατοίκηση και συστηματική αγροτοκτηνοτροφική παραγωγή.
Οι ανασκαφές υπήρξαν πλούσιες σε ευρήματα υψηλής ποιότητας, ειδικά κατά τη Νεολιθική περίοδο (κτίρια, αγγεία, ειδώλια, κοσμήματα, κτλ.), και φυτικά κατάλοιπα (κάρβουνα και κατάλοιπα φυτών). Αποκαλύπτεται ο πλούτος και η ποικιλία της βλάστησης γύρω από τον οικισμό, η χρήση της για δόμηση (π.χ. ξύλινοι πάσσαλοι και πλέγματα κλαδιών για το σκελετό των κτισμάτων κλπ), η εκμετάλλευση οπωροφόρων δέντρων (μηλιών, αχλαδιών, δαμασκηνιών, συκιών…) από τη Νεολιθική. Βασική τροφή ήταν τα δημητριακά και τα όσπρια, όπως και στο Αιγαίο. Διάφορα είδη σιταριού, κριθάρι, φακή, μπιζέλι και ρόβι είναι οι κύριες σοδειές. Άλλα φυτά που εντοπίζονται στη Νεολιθική περίοδο και θα γνώριζαν “ένδοξο μέλλον”, είναι το λινάρι και η άμπελος. Μεγάλες ποσότητες πατημένων σταφυλιών σ’ ένα σπίτι του τέλους της Νεολιθικής (γύρω στο 4400-4000 π.Χ.) αποτελούν την αρχαιότερη μαρτυρία για παρασκευή κρασιού στον ευρωπαϊκό χώρο. Αιγοπρόβατα, βοοειδή και χοίροι εκτρέφονται κυρίως για το κρέας και δευτερευόντως για το γάλα, το μαλλί και το δέρμα. Το κυνήγι άγριων ζώων και το ψάρεμα συμπληρώνουν τη διατροφή.
